“Het blijft een ontdekkingstocht”
Gepubliceerd op:
Rijd je via de A6 Fryslân binnen, dan kun je het al snel zien liggen: het water van de Tsjûkemar. Om daar en in het omliggende gebied te zorgen voor meer recreatie en leefbaarheid, stelde de Club van Aanjagers in 2016 een uitvoeringsplan op. Hoe staat het er inmiddels voor?
“Wij willen van de Tsjûkemar een gastvrije bestemming maken, in plaats van het doorvaartmeer dat het nu vooral is”, aldus Frans Heesen, eigenaar van hotel-restaurant Tjongervallei in Delfstrahuizen en voorzitter van de Club van Aanjagers. “Zowel bezoekers als inwoners en ondernemers van het gebied hebben daar profijt van.”
Regie blijft bij de Club
Na een hoop ideeën en voorstellen uit de regio te hebben verzameld, lag er in 2016 een uitvoeringsplan. Ook ging de Club van Aanjagers in gesprek met de gemeente en de provincie. Afgesproken werd dat beide overheden een faciliterende rol spelen bij de ontwikkeling van het gebied; de regie blijft in handen van de Club. Begin 2018 tekenden de drie partijen samen met Wetterskip Fryslân en Recreatieschap Marrekrite een intentieovereenkomst. Daarmee spraken zij af dat 2019 in het teken zou staan van het voorbereiden van grotere projecten en het oogsten van het eerste ‘laaghangende fruit’. Bij dit laatste gaat het om plannen die relatief snel en makkelijk zijn uit te voeren. De gemeente en de provincie stelden daarvoor elk 400.000 euro beschikbaar.
Survival, zwemmen en hengelen
Een van die eerste ‘vruchten’ is de nieuwe survivalbaan in Oosterzee. Het initiatief voor deze baan ontstond in het dorp en werd al snel opgenomen binnen de plannen van de Club van Aanjagers. Afgelopen september ging de survivalbaan open. “De belangstelling was meteen groot”, vertelt Guus Verhoef, lid van de werkgroep Oosterzee.
“Het aantal bezoekers in het eerste half jaar overtrof onze verwachtingen.” Daarnaast vinden bij de Headammen werkzaamheden plaats om deze locatie aantrekkelijker te maken voor waterrecreatie en hengelsport. Naar verwachting zijn die in de loop van 2020 afgerond. In Delfstrahuizen wordt een strook aan het water omgezet in een strand, met ernaast aanlegplaatsen voor boten. Heesen: “Dit is een plan dat helemaal van het dorp zelf is: bedacht én uitgevoerd door inwoners. Daar mogen zij trots op zijn.”
Routes rond het meer
Diverse andere initiatieven richten zich op een groter gebied rondom de Tsjûkemar. Zo komt er een fiets- en wandelpadennetwerk dicht langs het meer. “Dit was een van de eerste verzoeken uit de omgeving”, zegt Heesen. “Maar het is ook een van de moeilijkste projecten om uit te voeren. Denk aan al die grondeigenaren waar je mee te maken hebt.”
Aanvullend op dit netwerk is er het plan voor een culturele route rond het meer, met ‘panoramaplekken’, kunstobjecten en informatie over de cultuurhistorie. Na een uitvraag bij kunstenaars zijn de ontwerpen voor de objecten inmiddels gekozen. Zodra het kan, krijgen die een plek in het gebied. Ook voor het gebiedsonderwijs zijn stappen gezet. Met de scholen aan de zuidkant is de Club van Aanjagers begonnen om gebiedsgerichte leerlijnen op te zetten. Later volgen de scholen aan de noordkant.
Geduld nodig
Voor andere initiatieven zijn of worden voorbereidingen getroffen, zodat die – zodra het mogelijk is – direct uit te voeren zijn. “Veel projecten vragen om geduld”, legt Verhoef uit. “Denk aan de tijd die het kost om plannen af te stemmen, financiering rond te krijgen of vergunningen aan te vragen. Wij hebben met verschillende overheden te maken en die hebben allemaal hun eigen processen.”
Heesen vult aan: “Tel daar nog bij op dat we afhankelijk zijn van vrijwilligers én dat het coronavirus nu flink roet in het eten gooit. Het blijft een ontdekkingstocht, zowel voor ons als voor de betrokken overheden. Onze plannen vereisen flexibiliteit die niet in beleidstukken past. Dat vraagt van alle partijen lef.”
Tekst: Gemeente De Fryske Marren
Foto: Studio Spontaan